Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, czyli ADHD, to zaburzenie najczęściej kojarzone z dziećmi. Jednak coraz więcej dorosłych odkrywa, że ich trudności w koncentracji, organizacji i funkcjonowaniu codziennym mogą mieć swoje źródło właśnie w nieleczonym ADHD. Jeśli podejrzewasz u siebie ADHD lub chcesz lepiej zrozumieć ten temat – przeczytaj, jak rozpoznać symptomy i jak wygląda proces diagnostyczny.
ADHD u dorosłych – jak objawia się w codziennym życiu?
Objawy ADHD u dorosłych bywają różnorodne i nie zawsze jednoznaczne. Wiele osób przez lata tłumaczy swoje trudności „roztargnieniem” lub „słabą organizacją”, nie wiedząc, że przyczyną może być neurobiologiczne zaburzenie. Najczęściej występują problemy z koncentracją – trudność w skupieniu uwagi na jednej czynności, zapominanie o terminach, gubienie rzeczy, łatwe rozpraszanie się. Osoby z ADHD często mają trudności z organizacją czasu i przestrzeni – potrafią rozpocząć kilka zadań jednocześnie, ale żadnego nie doprowadzają do końca. Towarzyszy temu również impulsywność – szybkie podejmowanie decyzji, trudności z kontrolą emocji, przerywanie innym w rozmowie. Niektórzy doświadczają nadmiernego pobudzenia psychoruchowego (wewnętrzny niepokój, potrzeba ciągłego działania), podczas gdy inni prezentują objawy bardziej „ukryte”, jak chroniczne zmęczenie czy skłonność do prokrastynacji.
Jak wygląda diagnostyka ADHD u dorosłych?
Proces diagnozowania ADHD u dorosłych składa się z kilku etapów i powinien być przeprowadzany przez wykwalifikowanego specjalistę – psychologa lub psychiatry. Podstawą jest szczegółowy wywiad, obejmujący historię życia pacjenta, dzieciństwo, funkcjonowanie w szkole i pracy, relacje interpersonalne. Ważne są też informacje na temat trudności obecnych oraz ich wpływu na codzienne życie. Przeprowadzana przez nas w Warszawie diagnoza ADHD u dorosłych często obejmuje także standaryzowane kwestionariusze, testy uwagi i koncentracji oraz – w razie potrzeby – konsultacje psychiatryczne. W wielu przypadkach wskazane jest również zebranie informacji od bliskich, którzy mogą opisać objawy z innej perspektywy. Dzięki wieloaspektowej ocenie możliwe jest nie tylko potwierdzenie diagnozy, ale też zaplanowanie najlepszego podejścia terapeutycznego.
Co dalej po diagnozie? Możliwości leczenia i wsparcia
Diagnoza ADHD to dopiero początek. Kolejnym krokiem jest opracowanie indywidualnego planu wsparcia – może on obejmować terapię psychologiczną (np. poznawczo-behawioralną), farmakoterapię, coaching ADHD, a także pracę nad codzienną organizacją, planowaniem i technikami zarządzania czasem. Terapia pomaga pacjentowi lepiej zrozumieć mechanizmy stojące za jego zachowaniami, wypracować zdrowe strategie radzenia sobie i poprawić relacje z otoczeniem. Często już sama diagnoza przynosi ulgę – pozwala zrozumieć dotychczasowe trudności i przestaje je traktować jako „własną winę”. Dobrze prowadzona terapia oraz ewentualne wsparcie farmakologiczne znacząco poprawiają jakość życia osób dorosłych z ADHD, a także umożliwiają rozwój w sferach, które wcześniej wydawały się trudne do osiągnięcia.
Wczesna diagnoza ADHD u dorosłych to szansa na poprawę funkcjonowania w każdej sferze życia. Warto szukać profesjonalnej pomocy i nie lekceważyć objawów, które utrudniają codzienność.